Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη είναι μια διαδικασία που χρησιμοποιείται για την αποκατάσταση της απώλειας της όρασης που έχει προκληθεί λόγω της πάθησης. Κατά τη διάρκεια της επέμβασης, ο θολωμένος φακός στο εσωτερικό του ματιού αντικαθίσταται με έναν διαυγή τεχνητό φακό. Δε προκαλείται πόνος κατά τη διάρκεια της διαδικασίας και συνήθως η επέμβαση διαρκεί περίπου 15 λεπτά. Πρόκειται, συνεπώς, για ένα γρήγορο χειρουργείο και δεν απαιτείται διανυκτέρευση σε νοσοκομείο.
Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη μπορεί να ακούγεται τρομακτική στην αρχή, αλλά είναι μια από τις ασφαλέστερες και πιο αποτελεσματικές επεμβάσεις όρασης που διατίθενται σήμερα. Εκατομμύρια επεμβάσεις καταρράκτη πραγματοποιούνται στις ΗΠΑ κάθε χρόνο και η συντριπτική πλειοψηφία έχει εξαιρετικά αποτελέσματα.
Η πιθανή ανάγκη για χειρουργική επέμβαση στα μάτια αυξάνεται όσο μεγαλώνετε, όταν ο καταρράκτης είναι πιο πιθανό να αναπτυχθεί ή να επιδεινωθεί.
Σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (ΕΙΥ), ο καταρράκτης επηρεάζει:
- Περίπου 1 στα 20 άτομα ηλικίας 50-54 ετών.
- Περίπου οι μισοί άνθρωποι ηλικίας 75-79 ετών.
- Περισσότερα από 2 στα 3 άτομα άνω των 80 ετών.
Τι συμβαίνει κατά την διαδικασία επέμβασης καταρράκτη;
Ο θολός φακός μέσα στο μάτι θα αφαιρεθεί και θα αντικατασταθεί με έναν διαυγή τεχνητό φακό κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Αυτή η συσκευή ονομάζεται ενδοφθάλμιος φακός ή, εν συντομία, IOL.
Το IOL βοηθά στην αποκατάσταση της καθαρής όρασης που είχατε πριν εμφανιστεί ο καταρράκτης.
Κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε μορφής αφαίρεσης καταρράκτη, λαμβάνονται ειδικές προφυλάξεις για να βεβαιωθείτε ότι είστε εντελώς χαλαροί. Στη χειρότερη περίπτωση, οι ασθενείς μπορεί να βιώσουν μια ελαφριά αίσθηση πίεσης, αλλά αυτό το συναίσθημα δεν είναι επώδυνο.
Μια σύγχρονη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη συχνά ακολουθεί τα εξής βήματα:
- Μια μικρή τομή γίνεται κατά μήκος της πλευράς του κερατοειδούς.
- Μια συσκευή υπερήχων υψηλής συχνότητας ή λέιζερ χρησιμοποιείται για να σπάσει προσεκτικά τον θολό φακό σε μικρά θραύσματα.
- Τα θραύσματα του φακού αφαιρούνται απαλά από το μάτι χρησιμοποιώντας αναρρόφηση.
- Αφού αφαιρεθούν όλα τα θραύσματα, ο χειρουργός τοποθετεί το IOL πίσω από την κόρη και το έγχρωμο μέρος του ματιού (ίριδα) στο ίδιο σημείο που καταλαμβάνει ο φυσικός σας φακός.
- Η τομή επουλώνεται μόνη της, χωρίς ράμματα.
- Μια προστατευτική ασπίδα τοποθετείται πάνω στο μάτι για να το διατηρεί ασφαλές κατά τα πρώτα στάδια της ανάρρωσης.
Εάν χρειάζεστε χειρουργική επέμβαση και στα δύο μάτια, ο χειρουργός θα περιμένει συνήθως 1 έως3 εβδομάδες μεταξύ των επεμβάσεων και των δύο ματιών. Σκοπός είναι να δώσει στο πρώτο μάτι το χρόνο που χρειάζεται να επουλωθεί, πριν προχωρήσει στο δεύτερο χειρουργείο.
Δύο διαφορετικές επιλογές για επέμβαση καταρράκτη
Ο πιο συνηθισμένος τύπος χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη ονομάζεται φακοθρυψία ή phaco για συντομία. Μια επέμβαση φακοθρυψίας χρησιμοποιεί κύματα υπερήχων υψηλής συχνότητας για τη διάσπαση του θολού φακού.
Η επέμβαση γίνεται πλέον με λιγότερες τομές σε σχέση με παλαιότερα, επομένως η επούλωση είναι ταχύτερη με πολύ μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών.
Τρεις κύριοι τύποι IOL μπορούν να εμφυτευθούν κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη:
- Μονοεστιακοί φακοί: οι τυπικές επιλογές για τις περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις. Αυτά μπορεί να απαιτούν ακόμα τη χρήση γυαλιών οράσεως ή γυαλιών ανάγνωσης μετά την επέμβαση. Εάν χρειάζονται συνταγογραφούμενα γυαλιά, ο οφθαλμίατρος σας θα τα συνταγογραφήσει περίπου ένα μήνα μετά την επέμβαση. Προαιρετικά, η πρεσβυωπία μπορεί να αντιμετωπιστεί ρυθμίζοντας την ισχύ ενός από τους μονοεστιακούς ενδοφθάλμιους φακούς σας.
- Φακοί υποδοχής και πολυεστιακοί φακοί: διατίθενται για ασθενείς με πρεσβυωπία. Αυτοί οι φακοί μπορούν να διορθώσουν την όραση ανάγνωσης χωρίς να θυσιάσουν την μακρινή όρασή σας. Και οι δύο αυτοί ενδοφακοί παρέχουν μεγαλύτερο εύρος όρασης μετά τη χειρουργική επέμβαση, συγκριτικά με τους συμβατικούς μονοεστιακούς φακούς.
- Εξωκαψική χειρουργική: αντί να σπάσει τον θολό φακό με υπερηχογράφημα, ο χειρουργός θα αφαιρέσει τον πυρήνα σε ένα κομμάτι και μετά το υπόλοιπο με αναρρόφηση. Η εξωκαψική χειρουργική περιλαμβάνει μεγαλύτερη τομή και αντιβιοτικές οφθαλμικές σταγόνες πριν την επέμβαση. Αυτός ο τύπος χειρουργικής επέμβασης καταρράκτη συνήθως εκτελείται μόνο σε περίπλοκες περιπτώσεις.
Η χειρουργική επέμβαση καταρράκτη με λέιζερ ή η διαθλαστική χειρουργική καταρράκτη με υποβοηθούμενη με λέιζερ (ReLACS), είναι μια νεότερη επιλογή που χρησιμοποιεί πιο πρόσφατη τεχνολογία.
Αντί για ενέργεια υπερήχων, χρησιμοποιείται ειδικό λέιζερ για τη διάσπαση του καταρράκτη. Το λέιζερ χρησιμοποιεί λιγότερη ενέργεια από τον υπέρηχο, γεγονός που μπορεί να μειώσει ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο επιπλοκών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η χειρουργική επέμβαση με λέιζερ μπορεί επίσης να βελτιώσει τα οπτικά αποτελέσματα.
Η χειρουργική επέμβαση με λέιζερ είναι συνήθως πιο ακριβή από την τυπική χειρουργική επέμβαση καταρράκτη. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης για την αφαίρεση καταρράκτη, ο χειρουργός μπορεί να σας βοηθήσει να αποφασίσετε ποια διαδικασία είναι η καλύτερη για εσάς.
Προετοιμασία για επέμβαση καταρράκτη
Πριν προγραμματίσετε τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, ο οφθαλμίατρος σας θα προχωρήσει σε μια ολοκληρωμένη οφθαλμολογική εξέταση για να ελέγξει τη συνολική υγεία των ματιών σας και να αποφασίσει για το εάν κάτι θα μπορούσε να εμποδίσει τη χειρουργική επέμβαση.
Ο γιατρός θα σας υποβάλλει σε τεστ οράσεως για να καθορίσει τις μετρήσεις μυωπίας, υπερμετρωπίας ή/και αστιγματισμού πριν από τη χειρουργική επέμβαση. Θα ληφθούν πρόσθετες μετρήσεις των ματιών σας για να προσδιοριστεί το σχήμα του ματιού σας και τον τύπο ενδοφθάλμιου φακού που θα χρειαστείτε.
Πριν από την επέμβαση, θα ενημερωθείτε για το τι να περιμένετε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την επέμβαση. Αυτές οι πληροφορίες θα σας βοηθήσουν να πάρετε μια τεκμηριωμένη απόφαση για να προχωρήσετε στη χειρουργική επέμβαση.
Ο οφθαλμίατρος σας θα ρωτήσει για τυχόν φάρμακα και συμπληρώματα που παίρνετε. Ορισμένα από αυτά μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο επιπλοκών και μπορεί να χρειαστεί να διακοπούν για λίγο.
Εάν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή ανησυχίες σχετικά με τη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη, φροντίστε να τις συζητήσετε με τον οφθαλμίατρό σας και τον χειρουργό, πριν υπογράψετε τα έγγραφα «ενημερωμένης – συγκατάθεσης» που επιτρέπουν τη χειρουργική επέμβαση.
Αποκατάσταση μετά από χειρουργική επέμβαση καταρράκτη
Μια απλή χειρουργική επέμβαση καταρράκτη διαρκεί μόνο 15 λεπτά. Το να περιμένετε 90 λεπτά ή και περισσότερο, ενώ βρίσκεστε στο χειρουργικό κέντρο, είναι απαραίτητο, καθώς θα χρειαστεί επιπλέον χρόνος για την προετοιμασία, μαζί με μετεγχειρητική αξιολόγηση και την παροχή οδηγιών αποκατάστασης.
Θα χρειαστεί να έχετε κάποιον να σας συντροφεύσει μέχρι το σπίτι μετά από την επέμβαση. Για να προστατέψετε τα μάτια σας από το φως του ήλιου θα χρειαστείτε ένα ειδικό ζευγάρι μετεγχειρητικά γυαλιά ηλίου.
Θα χρειαστεί, επίσης, να χρησιμοποιήσετε ειδικές φαρμακευτικές οφθαλμικές σταγόνες για μερικές εβδομάδες. Επιπλέον, θα πρέπει να φοράτε το προστατευτικό κάλυμμα των ματιών ενώ κοιμάστε.
Μπορεί να εμφανίσετε κάποια ερυθρότητα των ματιών και θολή όραση κατά τις πρώτες μεταχειρουργικές ημέρες ή ακόμη και εβδομάδες.
Κατά τη διάρκεια τουλάχιστον της πρώτης εβδομάδας της ανάρρωσής σας, θα πρέπει να αποφύγετε:
- Έντονη σωματική δραστηριότητα και οποιαδήποτε άρση βάρους άνω των 25 κιλών.
- Κάμψη, άσκηση και κάθε άλλη δραστηριότητα που μπορεί να στρεσάρει το μάτι.
- Έκθεση του ματιού σας σε νερό, καθώς μπορεί να προκαλέσει μόλυνση. Θα πρέπει να κρατάτε τα μάτια σας κλειστά ενώ κάνετε ντους ή μπάνιο. Αποφύγετε να κολυμπήσετε για τουλάχιστον δύο εβδομάδες.
Οποιαδήποτε δραστηριότητα που θα εκθέσει τα ευαίσθητα μάτια σας σε σκόνη, βρωμιά ή άλλους ρύπους θα προκαλέσει μόλυνση.
Ο χειρουργός μπορεί να σας δώσει πρόσθετες οδηγίες, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες σας και τον τύπο της επέμβασης που εκτελείται.
Πηγή:
allaboutvision.com