Ο τραυματισμός των ματιών δεν είναι πάντοτε εύκολο να γίνει αντιληπτός. Μερικές νοσηρές καταστάσεις, όπως αυξημένη πίεση ή αποκολλημένος αμφιβληστροειδής, είναι προφανείς μόνο όταν γίνουν πραγματικά σοβαρές και εκδηλώνουν συμπτωματολογία.
Οι τραυματισμοί των ματιών μπορεί να προκαλέσουν απώλεια της όρασης, ακόμη και τύφλωση. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι οφθαλμίατροι πρέπει να εξετάζουν τα μάτια, ακόμη και αν ο τραυματισμός φαίνεται αρχικά μικρός.
Οι συχνότερες αιτίες των τραυματισμών στα μάτια σχετίζονται με:
- Τραύματα από γροθιές.
- Χτυπήματα από χέρια, μπάλα και γενικότερα αντικείμενα αθλητικού εξοπλισμού.
- Τμήματα υλικών από εκρήξεις ή υπολείμματα από βιομηχανικές διεργασίες.
- Αντικείμενα που εκσφενδονίζονται, όπως σφαίρες, βελάκια, πυροτεχνήματα κ.α.
- Χημικά υγρά.
Συχνά συμπτώματα τραυματισμού των ματιών
Εάν παρατηρήσετε κάποιες από τις κάτωθι περιπτώσεις, ζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια, καθώς υποδηλώνουν κάποιον σοβαρό τραυματισμό του οφθαλμού:
- Έντονος και συνεχής πόνος στα μάτια.
- Προβλήματα όρασης.
- Κόψιμο ή σκίσιμο του βλεφάρου.
- Ακανόνιστη κατεύθυνση των ματιών.
- Το ένα μάτι προεξέχει σημαντικά σε σχέση με το άλλο.
- Το ένα μάτι έχει παρουσιάζει ασυνήθιστο μέγεθος ή σχήμα της κόρης.
- Εμφάνιση αιμορραγίας.
- Κάποιο μικρό σωματίδιο που δεν μπορεί να αφαιρεθεί με τα δάκρυα και το ανοιγοκλείσιμο των βλεφάρων.
Θεραπεία πρώτων βοηθειών για τραυματισμούς στα μάτια
Εάν έχετε άμμο ή άλλα μικρά σωματίδια στο μάτι σας:
- Η επαφή άμμου, βρωμιάς, σκόνης ή άλλων μικρών φυσικών σωματιδίων με τα μάτια δεν αποτελεί συνήθως έκτακτη ανάγκη. Τα μάτια μας διαθέτουν μηχανισμούς που τους προστατεύουν από τέτοιου είδους μικρά σωματίδια. Μην επιχειρήσετε αμέσως να τρίψετε ή να αφαιρέσετε με γυμνά χέρια τη σκόνη που ενδεχομένως έχει εισχωρήσει στο μάτι. Αφήστε πρώτα να τρέξουν λίγα δάκρυα και ανοιγοκλείστε τις βλεφαρίδες. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό είναι αρκετό.
- Ωστόσο, εάν γυαλί ή άλλο κοφτερό υλικό έχει εισέλθει στο μάτι σας, τότε η κατάσταση είναι αρκετά πιο σοβαρή. Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα τον οφθαλμίατρό σας.
Εάν χτυπηθείτε στο μάτι:
- Απλώστε απαλά μια μικρή κρύα κομπρέσα, ώστε να μειώσετε τον πόνο και το πρήξιμο.
- Μην χρησιμοποιείτε κατεψυγμένα τρόφιμα, καθώς μπορεί να βρίσκονται πλήθος βακτηρίων πάνω σ’ αυτά.
- Μην πιέζεται την περιοχή.
- Εάν το μάτι μελανιάσει, προκληθεί έντονος πόνος και αλλοιωθεί η όραση μετά το χτύπημα, επικοινωνήστε αμέσως με τον οφθαλμίατρό σας. Ακόμη και ένας ελαφρύς τραυματισμός μπορεί να προκαλέσει σημαντική βλάβη στα μάτια, όπως αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.
Εάν το μάτι σας έχει κοπεί ή τρυπηθεί:
- Τοποθετήστε απαλά ένα προστατευτικό κάλυμμα (μια πετσέτα) πάνω από το μάτι.
- Μην πιέζετε με οποιονδήποτε τρόπο το μάτι.
- Μην ξεπλύνετε το τραύμα με νερό.
- Μην προσπαθήσετε να αφαιρέσετε τα αντικείμενα που έχουν κολλήσει στο μάτι.
- Μην τρίβετε και μην ασκείτε πίεση στην τραυματισμένη περιοχή.
- Μην πάρετε ασπιρίνη, ιβουπροφαίνη ή άλλα αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Αυτά αραιώνουν το αίμα και μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση της αιμορραγίας.
- Ζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Χημικά εγκαύματα στο μάτι:
- Ξεπλύνετε αμέσως το μάτι με άφθονο καθαρό νερό.
- Ζητήστε αμέσως ιατρική περίθαλψη.
- Αναζητήστε πληροφορίες σχετικά με τη χημική ουσία που έφτασε στο μάτι, καθώς ορισμένες χημικές ουσίες προκαλούν μεγαλύτερη βλάβη στα μάτια απ’ ό,τι άλλες.
Για όλους τους άλλους τραυματισμούς στα μάτια:
- Όλοι τραυματισμοί των ματιών πρέπει να θεωρούνται δυνητικά σοβαροί.
- Μην αγγίζετε, τρίβετε ή ασκείτε πίεση στο μάτι.
- Μην προσπαθείτε να αφαιρέσετε τυχόν αντικείμενα που έχουν κολλήσει στο μάτι.
- Μην χρησιμοποιήσετε καμία αλοιφή, κανενός είδους στην περιοχή. Ακόμη και οι οφθαλμικές σταγόνες μπορούν να επιδεινώσουν τον τραυματισμό.
- Τα συνταγογραφούμενα φάρμακα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο για την κατάσταση για την οποία έχουν συνταγογραφηθεί και όχι για οποιαδήποτε άλλη θεραπεία.
- Επισκεφθείτε έναν γιατρό το συντομότερο δυνατό.
- Εάν δεν μπορείτε να φτάσετε αμέσως σε έναν οφθαλμίατρο, μεταβείτε στα επείγοντα ενός νοσοκομείου.
Ένας φαινομενικά απλός τραυματισμός των ματιών μπορεί πολύ εύκολα να εξελιχθεί σε σοβαρό πρόβλημα. Για τον λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό να μην προσπαθήσετε ποτέ να περιποιηθείτε μόνοι σας το τραύμα. Η καλύτερη επιλογή είναι να επισκεφθείτε αμέσως τον οφθαλμίατρό σας.
Πηγή:
American Academy of Ophthalmology/ aao.org