Οι οφθαλμικές εξετάσεις, όπως και κάθε είδος εξέτασης, είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη διατήρηση της υγείας σας. Γνωρίζετε όμως το κάθε πότε πρέπει να πραγματοποιείται; Γνωρίζετε τι περιλαμβάνει μια πλήρης εξέταση ματιών;
Πότε πρέπει να προβείτε σε οφθαλμολογικές εξετάσεις;
Παιδική ηλικία
Από τη γέννηση έως την εφηβεία, τα μάτια των παιδιών μεγαλώνουν και αλλάζουν γρήγορα. Η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας και η Αμερικανική Ένωση Παιδιατρικής έχουν αναπτύξει συγκεκριμένες οδηγίες για τον έλεγχο των παιδικών ματιών. Αυτές οι εξετάσεις βοηθούν στον προσδιορισμό του πότε και του γιατί το παιδί μπορεί να χρειαστεί ενδελεχείς οφθαλμικές εξετάσεις.
Ενήλικη ζωή
Εάν τα μάτια σας είναι υγιή και η όραση σας είναι καλή, θα πρέπει να προχωρήσετε σε πλήρεις εξετάσεις τουλάχιστον μία φορά στην δεκαετία των 20 και δύο φορές στην δεκαετία των 30 ετών. Ωστόσο,
- Eάν αντιμετωπίζετε κάποια λοίμωξη, τραυματισμό ή πόνο στα μάτια ή αν παρατηρήσετε ξαφνικά αλλοιώσεις στην όρασή σας, θα πρέπει να επισκεφθείτε άμεσα έναν οφθαλμίατρο.
- Εάν φοράτε φακούς επαφής, θα πρέπει να συμβουλεύεστε τον οφθαλμίατρό σας τουλάχιστον μία φορά τον χρόνο.
- Εάν έχετε διαβήτη ή έχετε οικογενειακό ιστορικό οφθαλμικών παθήσεων, ενημερώστε τον οφθαλμίατρό σας, ώστε να εξετάσετε τη συχνότητα με την οποία πρέπει να προβαίνετε σε οφθαλμολογικές εξετάσεις.
Η Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας συνιστά στους ενήλικες να κάνουν πλήρη οφθαλμολογική εξέταση σε ηλικία 40 ετών. Αυτό συμβαίνει επειδή σ’ αυτήν την ηλικία εμφανίζονται τα πρώτα σημάδια διάφορων οφθαλμικών παθήσεων αλλά και αλλαγές στην ποιότητα της όρασης. Είναι σημαντικό να ανιχνεύεστε νωρίς οποιαδήποτε οφθαλμική πάθηση, καθώς η έγκαιρη θεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της όρασης.
Ωστόσο, δεν πρέπει όλοι να περιμένουν να φτάσουν μέχρι την ηλικία των 40 ετών προβούν σε εξετάσεις. Εάν πάσχετε από κάποια οφθαλμική νόσο ή αντιμετωπίζετε προβλήματα, όπως ο διαβήτης και η υψηλή αρτηριακή πίεση, συνιστάται να πραγματοποιούνται εξετάσεις πιο συχνά. Τέλος, θα πρέπει να ελέγξετε και το οικογενειακό ιστορικό οφθαλμικών παθήσεων, καθώς πολλά από τα προβλήματα της όρασης είναι κληρονομητέα.
Αφού ολοκληρώσετε τον βασικό έλεγχο, ο οφθαλμίατρος μπορεί να σας ενημερώσει για το κάθε πότε πρέπει να προβαίνετε σε οφθαλμολογικά chek-up. Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε το πρόγραμμα που σας δίνει ο οφθαλμίατρος σας καθώς μεγαλώνετε. Ο κίνδυνος ανάπτυξης οφθαλμικών νόσων αυξάνεται με το πέρας της ηλικίας.
Τρίτη ηλικία
Εάν είστε 65 ετών και άνω, βεβαιωθείτε ότι ελέγχετε τα μάτια σας κάθε ένα ή δύο χρόνια. Ο οφθαλμίατρός θα ελέγξει για τυχόν σημάδια οφθαλμικών παθήσεων που σχετίζονται με την ηλικία, όπως:
- Ο καταρράκτης.
- Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια.
- Ο εκφυλισμός της ωχράς κηλίδας που σχετίζεται με την ηλικία.
- Το γλαυκώμα.
Τι ελέγχουν οι οφθαλμίατροι κατά τη διαδικασία των εξετάσεων;
Μια ολοκληρωμένη εξέταση ματιών είναι απλή και γρήγορη. Δεν θα χρειαστούν περισσότερα από 45 έως 90 λεπτά για να ολοκληρωθεί. Η εξέταση περιλαμβάνει:
1. Τον έλεγχο του ιατρικού σας ιστορικού
Ο γιατρός σας θα σας ρωτήσει για την ποιότητα της όρασής αλλά και για τη γενικότερη κατάσταση της υγείας σας και θα ελέγξει:
- Το ιατρικό ιστορικό της οικογένειάς σας.
- Το είδος των φαρμάκων που ενδεχομένως λαμβάνετε, καθώς και το
- αν φοράτε διορθωτικούς φακούς.
2. Την οπτική οξύτητα
Θα σας ζητηθεί να διαβάσετε ένα γράφημα ματιών για να προσδιορίσετε το πόσο καλά βλέπετε σε διάφορες αποστάσεις. Καλύπτετε το ένα μάτι καθώς διαβάζετε με τ’ άλλο.
3. Τον έλεγχο της συνταγής των φακών
Ο γιατρός σας θα σας ζητήσει να δείτε ένα διάγραμμα μέσω μιας συσκευής που ονομάζεται phoroptor. Το phoroptor θα σας βοηθήσει να προσδιορίσετε την συνταγή γυαλιών ή φακών επαφής που ταιριάζει με τις ανάγκες σας.
4. Την κόρη του οφθαλμού
Ο γιατρός σας θα ελέγξει το πώς οι κόρες των ματιών ανταποκρίνονται στο φως, ρίχνοντας ακτίνες στα μάτια σας. Οι κόρες συνήθως συστέλλονται και διαστέλλονται ανάλογα με το διαθέσιμο φως. Εάν οι κόρες δεν ανταποκριθούν σε αυτό το πείραμα, τότε είναι πιθανό να υπάρχουν υποκείμενες παθήσεις του οφθαλμού.
5. Την πλευρική όραση
Η απώλεια πλευρικής όρασης (περιφερειακή όραση) μπορεί να είναι σύμπτωμα γλαυκώματος.
6. Την κίνηση των ματιών
Ένα τεστ που ονομάζεται οφθαλμική κινητικότητα αξιολογεί την κίνηση των ματιών σας. Ο οφθαλμίατρός κοιτάζει αν τα μάτια σας είναι ευθυγραμμισμένα. Ελέγχουν επίσης τους μύες των ματιών για να δουν εάν λειτουργούν σωστά.
7. Την πίεση των ματιών
Ο έλεγχος της πίεσης των ματιών, που ονομάζεται τονομετρία, μετρά την πίεση μέσα στα μάτια σας (ενδοφθάλμια πίεση των ματιών ή IOP). Το αυξημένο IOP είναι σημάδι του γλαυκώματος. Η δοκιμή μπορεί να περιλαμβάνει τη γρήγορη τη ρίψη αέρα στο μάτι, ώστε να μετρηθεί η αντίσταση του οφθαλμικού βολβού, ή την απαλή εφαρμογή μιας ευαίσθητης στην πίεση άκρης, που ονομάζεται τονόμετρο, ώστε να μετρηθεί η πίεση. Σ’ αυτήν την περίπτωση μπορεί να χρησιμοποιηθούν αναισθητικές οφθαλμικές σταγόνες, προκειμένου να επιτευχθεί η εξέταση.
8. Το μπροστινό μέρος του ματιού
Ο οφθαλμίατρός χρησιμοποιεί ένα μικροσκόπιο με λυχνία σχισίματος για να φωτίσει το μπροστινό μέρος του ματιού. Με αυτόν τον τρόπο ανιχνεύει τον καταρράκτη ή τυχόν ουλές ή γρατσουνιές στον κερατοειδή σας.
9. Τον αμφιβληστροειδή και το οπτικό νεύρο
Ο οφθαλμίατρός θα βάλει διασταλτικές οφθαλμικές σταγόνες στα μάτια σας για να διασταλεί η κόρη του ματιού. Αυτό θα του επιτρέψει να εξετάσει τον αμφιβληστροειδή και το οπτικό σας νεύρο για τυχόν βλάβες από παθήσεις. Μετά απ’ αυτήν την εξέταση, τα μάτια ενδέχεται να είναι ευαίσθητα στο φως για μερικές ώρες.
Εξειδικευμένες εξετάσεις
Ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να προτείνει και κάποιες ειδικές εξετάσεις. Αυτές μπορεί να αφορούν:
- Τομογραφία οπτικής συνοχής (ΥΧΕ).
- Φωτογραφίες fundus.
- Αγγειογραφία φλουορεσκεΐνης (FA).
- Τοπογραφία, που είναι μια σάρωση της επιφάνειας του κερατοειδούς
Αυτές οι εξετάσεις βοηθούν τον οφθαλμίατρό να εντοπίσει προβλήματα στο πίσω μέρος, στην επιφάνεια ή στο εσωτερικό του ματιού για να διαγνώσει ασθένειες.
Κάθε τμήμα της εξέτασης παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την κατάσταση της υγείας των ματιών σας. Βεβαιωθείτε ότι έχετε λάβει μια πλήρη οφθαλμολογική εξέταση, ώστε να διασφαλίσετε την πλήρη σωματική υγεία.
Πηγή:
American Academy of Ophthalmology/ aao.org